Hastalandığımda ve kendi kendime izole olmak zorunda kaldığımda yardım alamadım. Elektriğim kesildi, yemeğim bitti ve öğün atlamak zorunda kaldım.

Karantina başladığında, neredeyse bütün üniversite arkadaşlarım aileleriyle yaşamak için geri döndüler. Ancak benim ne manevi desteğim vardı ne de bir aile sigortam. 13 haftadır tanıdığım kimseyi görmedim.

Eskiden kurum bakımında yaşamış otistik bir birey olarak, Covid salgınıyla baş etmenin en zor yanı yaşadığım yerde maruz kaldığım ihmal ve destek eksikliğiydi.

Karantinanın başlarında aniden korona virüs semptomlarını göstererek çok hastalandım. Yaşadığım yerdeki çalışanlara ve yerel yetkililere söylememe rağmen kimse bir şeye ihtiyacım olup olmadığını sormak için benimle iletişime geçmedi. Kendimi izole etmek zorundaydım; yemek almak ve elektrik yüklemek gibi basit şeyler bile benim kontrolümde değildi. Hastalığım boyunca elektriğim kesildi, yemeğim tükendi ve haftayı atlatabilmek için öğünlerimi atlamak zorunda kaldım.

Pandemi sürecinde iletişim kurduğum birçok otistik bireyde artan stres, hayat standartlarında ve sağlıklarında yıkıcı bir etkiye sebep oldu. Benim durumumdaki bunaltıcı stres de güvenliğimi riske sokarak sinirsel ve duygusal çöküntü yaşamama sebep oldu. 

Yaşadığım en tehlikeli olay dairemde yemek yaparken yangın çıkmasıydı. Duman soluduğum için hastaneye kaldırıldım, yerel yetkilileri bilgilendirdim, ancak kimse nasıl olduğumu veya ne olduğunu sormadı. Korktum, sanki hayatım kolayca harcanabilirdi.

Eskiden kurum bakımında ve bir engelle yaşayan bir birey olarak deneyimim olağandışının çok ötesindeydi. Bir yardım derneği olan Coram Voice’ta yapılan bir araştırmaya göre eskiden kurum bakımında kalmış bireylerin neredeyse çeyreği, bir engele veya uzun süreli bir hastalığa sahip ve üçte birinden fazlasının da yüksek seviyeli bir anksiyetesi var. Benim için bu sorunlar pandemi sürecinde daha da kötü bir duruma geldi.

Bu eşi benzeri olmayan kriz sürecinde hükümetin kurum bakımında kalmış insanlara daha çok yardımda bulunacağını düşünürdünüz. Ancak nisan ayında kurum bakımındaki çocukların ve eskiden kurum bakımında kalmış bireylerin devlet korumalarını ve güvenliklerini azaltacak şekilde bir acil durum mevzuatı açıklandı. Mevzuattaki değişikliklerin 25 Eylül’de süresi dolacak ancak bu çok tehlikeli bir emsal teşkil ediyor. Bir yardım derneği olan “Article 39” da dahil olmak üzere sektördeki birçok kişi, bu mevzuatın yasal sorumlulukların kalıcı olarak gevşetilmesi için bir deneme alanı olabileceğinden korkuyor.

Coram Voice tarafından geçen sene yapılan araştırma eskiden kurum bakımında kalmış bireylerin neredeyse çeyreğinin çoğu zaman ya da sürekli olarak yalnız hissettiklerini söylediğini ortaya koydu. Yerel yetkilerden birinin bana nasıl olduğumu sormuş olması daha az yalnız hissetmeme yardımcı olurdu. Yardımcı olabileceğini düşündüğüm her savunma servisiyle, kurum bakımında kalmış bireylerin oluşturduğu topluluklarla ve meslek dernekleriyle iletişime geçtim. Yerel otoritem e-postalarıma cevap vermeye ancak ben çocuk kurul üyesiyle iletişime geçtikten ve çocuk kurul üyesi ona maillerin kopyalarını göndermemi istedikten sonra başladı.

Ancak sosyal hizmet uzmanlarının ve kurum bakımından ayrılan kişisel danışmanların birlikte çalıştıkları gençlerin bu kriz ve sonrasında uygun şekilde desteklenmesini sağlamak için atabilecekleri pek çok olumlu adım var. Bu adımlar ihtiyaçlarımızı ve koşullarımızı iyi anlamayı, düzenli olarak kontrol etmeyi ve acil durumlarda finansal ve pratik destek için sistemlerin yürürlükte olmasını sağlamayı içerir. Bazı yerel yetkililer, örnek olarak Kuzey Tyneside ve Doğu Sussex’tekiler, pandemi sürecinde çalıştıkları genç insanlarla iletişimde kalarak harika bir iş başardılar. 

Pandemi sürecinin üstesinden gelmek için çabalayan kurum bakımında kalan ve oradan ayrılan genç insanlara kimin onlara yardım edebileceğini söylemek önemlidir. Always Heard -İngiltere’deki çocuk koruma sisteminin içinde ve çevresinde olan çocuklar için savunma yardım hattı-ile iletişime geçtim ve bana yardım sunabildiler.

Koruma sisteminde olan çocukların sayısı son 10 yılda %28 artarken sosyal hizmetlere sağlanan fon kesildi. Benim gibi birçok genç insan hükümet onların yasal güvencelerini daha da aza indirmeden önce haklarını almak için bu duruma karşı mücadele ediyordu. Pandemi belirsizlik içinde devam ettiği sürece yaşananların etkisiyle mücadele etmeye devam edeceğim ve üniversiteye dönmek için çare bulup bulamayacağımı merak ediyorum. Daha hayatlarının başında geçirdikleri travmalarla acı çeken koruma sistemini deneyimlemiş genç insanlar, eğitimlerine devam edebilmek ve pandeminin ileri süreçleriyle başa çıkabilmek için destek verilmesine ihtiyaç duyuyorlar.

Bu yazı Ada Savaş tarafından Hayat Sende Derneği adına Türkçeye kazandırılmıştır.

Yazının orijinal linkine ulaşmak için tıklayınız.

Hayat Sende’nin pozitif toplumsal dönüşüm çalışmalarına destek vermek için tıklayınız.