Douglas Almendarez and Evelin Meyer çifti oğulları Eduardo Almendarez’in resimlerini tutuyor.11 yaşındaki Eduardo Almendarez’in ailesi, Trump yönetiminin katı göçmen politikası gereği Rio Grande giriş noktasında oğullarından koparıldılar. (Photo: Edgard Garrido/Reuters)
Geçen bahar, yerel çete üyelerinin tehditlerinden dolayı , Birleşik Devletler’e sığınmak için El Salvador’daki evlerinden kaçan genç kız ve annesi, sınırı aştıktan çok kısa bir süre sonra birbirlerinden zorla ayrıldılar.
Patricia (ismi koruma amaçlı olarak değiştirilmiştir), Trump Yönetimi’ ndeki sıfır hoşgörü politikası altında ailesinden ayrılan binlerce göçmen çocuktan biri — 6 Nisan-20 Haziran 2018 arası dönemde, Başsavcı Jeff Sessions’ın emirlerini takiben, sınırı geçerken yakalanan veya güneybatı sınırını yasadışı şekilde geçmeye çalışan göçmen ailelerdeki yetişkinler, direk cezai kovuşturmaya tabi tutulduktan sonra sistematik bir şekilde aileler sınırda birbirinden ayrıldılar.
Küçük çocuklar hapishanede tutulamayacağından, onları ailelerinden ayırmak gerekiyordu. Patricia Gümrük ve Sınır Koruma Birimi’ nden, Birleşik Devletler Sağlık ve İnsani Hizmetler Departmanı (HHS) bünyesinde bir birim olan, refakatsiz çocukların bakımından sorumlu Göçmen Yerleştirme Bürosu’ na sevk edildi. Sonraki prosedürü takiben, Göçmen Yerleştirme Bürosu (ORR)’ndaki sosyal hizmet görevlileri, Birleşik Devletler’ de, tercihen bir ebeveyn veya yakın akraba gibi, şuan bu göçmen durumunun içinde tek başına olan Patricia’yı alabilecek uygun bir koruyucu aile bulma yoluna gittiler.
Birkaç hafta içinde, Göçmen Yerleştirme Bürosu Patricia için bir koruyucu buldu: California’da yaşayan bir teyze.
Fakat 26 Haziran 2018’de, Patricia hala Göçmen Yerleştirme Bürosu gözetimi altındayken, California’dan bir federal yargıç sıfır hoşgörü sonucu ayrılan ailelerin acilen yeniden bir araya gelmesi hususu ile ilgili bir resmi karar yayınladı. Bu karışık ve düzensiz yeniden bir araya getirme çabasına daha düzgün bir biçim kazandırması açısından bu tarih önemli bir dönüm noktasıydı. Yargıç, 26 Haziran 2018’de Sağlık ve İnsani Hizmetler Departmanı’ nın, gözetim altındaki ailesinden ayrılmış çocuklarla ilgili araştırmayı daraltmasına izin verdi.
Bu durum Patricia’yı korumuş olmalı, fakat bu birkaç haftanın karmaşasında, Temmuz ayının başlarında Patricia’nın gözetimi teyzesine verildi. Bu noktada , yine de annesiyle iletişime geçen Patricia, belli ki Göçmen Yerleştirme Bürosu’nun, mahkemeye sunduğu büronun koruması altındaki , ailesinden ayrı ve yeniden bir araya gelme için uygun olduğu mahkemece kabul edilen 2.654 çocuk arasında değildi (Sayı daha sonra 2.816 olarak tekrar değişti).
Ailesinden Ayrılmış Savunmaya İhtiyacı Olan Çocuklar(KIND) projesinin hukuk servisi müdür yardımcısı Christie Turner ” Bence , Patricia mahkeme emriyle ailesi ile bir araya gelebilirdi (ve muhtemelen öyle olmalıydı) fakat Temmuz’un ilk haftası çocukları kitleler halinde araya getirmelerden kısa bir süre önce çok fazla karmaşa hakimdi. Dava ile ilgili geniş bir gönüllü avukat ağı olsa da, KIND’in, 2009 yılından beri refakatsiz göçmen çocuklar için ülke çapında ücretsiz hukuk hizmeti bulunuyor ve web sitesindeki bilgiye göre sıfır hoşgörü politikası nedeniyle ailesinden ayrılmış 300 çocuk temsil ediliyordu.
Patricia’nın davası teyzesine salıverildiğinde KIND’a sevk edildi. Turner, Patricia’nın ORR’den serbest bırakılmasının , HHS ve DHS yetkilileri daha önce ayrılmış olan tüm yetişkinleri ve çocukları izlemek için çabaladığı zamana denk gelmesinden şüphelenen Turner, “Belki de çatlaklardan düştü.” ifadesini kullandı.
Onun yerine, ORR tarafından başka bir koruyucuya verilmeden önce, Patricia farklı bir grubun parçası olarak, aynı şartlarda ailesinden ayrılmış olan daha geniş bir çocuk grubu içinde yerine bulabilirdi— Patricia’nın davasında hemen sonra — Trump Yönetimi ayırdığı aileleri bir araya getirme kararı aldı.
HHS Genel Teftiş Kurulu (OIG) ’nun geçen ay yayınladığı rapora göre, ORR’ deki yetkililer ve görevliler “sıfır tolerans” ın bir sonraki Nisan ayında resmen açıklanmasından çok önce, 2017 yazından başlayarak ebeveynlerinden veya velilerinden ayrılmış olan çocuk sayısında “keskin bir artış” gözlemledi. ORR yetkililerinin tahminine göre, Yargıç Dana Sabraw’in 26 Haziran 2018’de bir araya getirme kararını almasından önce, göç boyunca büroya binlerce ailesinden ayrılmış çocuk alındı . OIG raporunu “İç Güvenlik Bakanlığı (DHS) tarafından ailesinden ve koruyucusundan ayrılan ve ORR’nin bakımında bulunan çocukların sayısı ve son durumu bilinmemektedir.” şeklinde sonuçlandırdı.
ORR çalışanlarından alınan yasal olmayan bilgiye göre, ORR gözetimine gönderilen çocukların oranı 2016’ın sonunda 0.3% iken, 2017 Ağustos’ta 3.6 %’ a çıktı.
— Caitlin Dickson (@CEDickson) Ocak 17, 2019
Turner ve direk bu özel topluluk için çalışan diğer avukatlar, aldıkları davalar temel alındığında, birleşme kararı çıkmadan önce çocukların birçoğunun koruyuculara verildiğini belirttiler. Ve şimdi, HHS yetkilileri sayım veya kimlik belirleme yapılmadan çocukların aileleri ile bir araya gelmeleri konusunu netleştirerek, öbür türlü böyle bir çabanın mantıksız olacağı ve çocuklar açısından da travmatik olacağını iddia etti.
ORR’ den çocuk projelerinden sorumlu müdür yardımcısı Jallyn Sualong’un geçen hafta sunduğu ve mahkeme tarafından kabul edilen beyandan bir kısım; “Eğer ORR’ nin, sponsor ve çocuk arasındaki ailesel ilişkiye müdahale edecek yetki ve kaynağı olsaydı, bu çocuk için yıkıcı ve zararlı olurdu (Özellikle, koruyucu veya çocuğun isteğine göre geçici bir süre için ise )”.
Beyanname, ilk yeniden bir araya gelme kararına karşı açılan ve devam etmekte olan, Amerika Sivil Özgürlük Birliği (ACLU)’nin taraf olduğu bir dava için istenen, OIG Raporu’ndaki bulgulara karşı hükümetin verdiği cevabın bir kısmını oluşturuyordu. Bu rapor ışığında ACLU şimdi, kararı 26 Haziran’dan önce ORR tarafından bırakılmış olan ailesinden ayrılmış çocukları da kapsayacak şekilde genişletme yolu arıyor.
Sualong’un “çocuk refahı konuları”, HHS’de kamu sağlığı yetkilisi olan Jonathan White’ın tarafından kabul edilen bir beyanname ile yankı buldu.ORR’ nin Refakatsiz Çocuklar Programı eski müdür yardımcısı olan White, son olarak ORR’ nin bir araya getirme çalışmalarına yaz boyunca öncülük eden Hazırlık ve Müdahale Sekreterliği Yardımcı Bürosu’ na atandı.
Sualog gibi, White da, ailesinden ayrılan çocukların koruyucularının gözetiminden açıklanamayan bir şekilde “zorla” alınmasına atıfta bulunarak, bu tür birleşmelerin “daha önce ailesinden ayrılan küçük çocukları, önce ORR gözaltına alıp sonra ayrılan ebeveynlerle yeniden bir araya getirmek için, onların evlerine girmek gerekeceğini” belirtti.
White, “Bu, çocukların var olan ev ortamlarındaki sürekliliği bozabilir ve çocuklar için travma yaratabilirdi.” diye belirtti ve “Çocuğun çıkarı açısından tutarlı olacak en iyi seçenek, çocuğun koruyucusu ile birlikte kalmaya devam etmesidir” diye sürdürdü. White’a göre devam eden aileleri ve çocukları yeniden bir araya getirme çalışması, ne koruyucu aile ile yaşayan çocukların ne de onların ailelerinin ihtiyaçlarını karşılamasa da, şube devam eden bu çalışma yerine halen ORR gözetiminde olan çocuklara odaklanmalı.
Anneler ve çocukları, Dilley’deki Güney Teksas Aile Yerleşim Merkezi’nde sıra beklerken. (Fotoğraf: Charles Reed/A.B.D. Göçmenlik ve Gümrük Uygulama, AP)
White, çocuk gelişimi ve psikoloji uzmanlarının görüşüne göre, güçlükle ailelerinden koparılan bu çocukların yeniden bir araya getirmenin yaratacağı şok ve kafa karışıklığının olası bir travmaya sebep olabileceğini belirtiyor.
Columbia Üniversitesinde, erken yaşama dair sıkıntıların çocukların ve yetişkinlerin beyinlerindeki uzun dönemli etkileri üzerine çalışan, psikoloji profesörü olan Nim Tottenham, konu ile ilgili söyleyecek söz bulamadığını ifade etti.
Bu tür ayrılıklardaki stresin sadece davranışsal, akademik ve zihinsel değil, fiziksel hastalıklar açısından da risk taşıdığını açıklayan Tottenham, “İlk bağlanma figüründen ayrılma bir çocuğun yaşayabileceği en büyük travmalardan biridir” dedi.
White’ın çocuğu var olan ev ortamından almanın çocukta yaratacağı yıkım üzerinde durmasına karşılık, ilk başlarda çocuğun pozitif bağ kurmuş olabileceği koruyucusunu bırakmak ile ilgili üzgün olabileceğini belirten Tottenham, “Koruyucuların ne kadar sıcak ve ilgili olduğundan bağımsız olarak, yaşadığı yeni evi bırakmak, ilk bağlılık kurduğu kendi ailesinden ayrılması gibi olmayacaktır.” dedi.
Tottenham, “Eğer seçenekler, sürekli ayrılığa karşı yeniden bir araya gelmek ise, ebeveynlerden sürekli ayrı kalınca oluşacak travma daha kalıcı olacaktır.” dedi ve bu ayrılığın ebeveynler üzerindeki etkinin yıkıcı olduğunu, ömür boyu sürebileceğini fakat bu konunun göz ardı edildiğini ekledi.
Cristina Muñiz de la Peña, Terra Firma’ da kurucu ortağı ve ruh sağlığı yöneticisi, New York Şehri merkezli yasal ve tıbbi hizmetler programı kapsamında refakatsiz göçmen çocuklar ve çok yakın zamanda sıfır hoşgörüden dolayı ailesinden ayrılmış çocuklarla çalışıyor.
Tottenham gibi, Muñiz de White’ın beyanı ile ilgili gerçekten şaşırdığını ve önerilerine şüphe ile yaklaştığını söyledi.
Muñiz’e göre bir çocuğun mümkün olduğu noktaya kadar ailesi ile kalması gerektiğini, eyalet çapındaki çocuk koruma kurumlarının, bakıcı veya akrabalarının gözetiminde bulunan çocuklarla ebeveynleri bir araya getirme konusunda sağlam bir protokolleri olduğunu belirtti.
“Bir koruyucu aile ve çocuk o kadar yakınlaştığında, bir direniş oluyor, bunun örnekleri görebiliyorum, ancak bu yüzden bir süreç var ” diyen Muñiz, ORR’yi sahip oldukları yönergeleri alıp ve [yeniden birleşme] sürecini kolaylaştırmak için onları uyarlamaları gerektiği konusunda teşvik ediyor.
Evsel Enerji ve Ticaret Komitesinin Gözetim ve Soruşturma Alt Komitesinin bir duruşmasında Perşembe günü White ile ifade veren Muñiz, Yahoo News’e HHS ve ORR’deki yetkililerin başlangıçta kendileriyle başlamamış olan bir politikadan ötürü neden tüm sorunları çözmek için donanımlı olmadıklarını anladığını söyledi.
“Fakat bu, yeniden bir araya gelmenin psikolojik olarak tavsiye edilmediği anlamına gelmez” diyen Muñiz, “Bu, hükümetin kaynaklarını ortaya koyarak yeniden bir araya getirme çalışmasını en insani tutumla tesis edecek bir sistem geliştirmek için kaynaklarını kullanması gerektiği anlamına gelir” diyerek devam etti.
A.B.D. Kamu Sağlığı Hizmetleri Komisyon Birliği Şefi Jonathan White, Senato Jüri Komitesine ifade vermeden önce. (Fotoğraf: Chip Somodevilla/Getty Images)
HHS’ nin ORR’ yi de içeren Çocuklar ve Aileler İdaresi Başkan Vekilliği’ nde vekil sekreter olarak görev yapan Göç Politikaları Enstitüsü’nün kıdemli bir üyesi olan Mark Greenberg, White’ ın söylediği “Bir çocuğun koruyucuya bırakıldıktan sonra, ORR’ nin koruyucunun evine girme ve çocuğu alma yetkisine sahip olmadığı HHS’ nin uzun süredir sergilediği bir tutum.” ifadesine katılmakla birlikte asıl konunun bu olmadığını belirtti.
Hükümetin, bir ebeveyni ve çocuğu ayırıp çocuğu başka birine yerleştirdiğinde, hükümetin ebeveyne çocuklarının nerede olduğunu söylemesinin kesinlikle doğru olacağını ifade etti.
Yorum isteğine karşılık olarak, HHS sözcüsü, Yahoo News’e White’ın Perşembe günkü duruşmasından önce hazırlanan ve ağırlıklı olarak Refakatsiz Çocuk Programı’nın şu anki durumuna ve 26 Haziran’daki mahkeme kararıyla ayrılan çocukları ve ebeveynleri yeniden bir araya getirmek için geçen süreç üzerine odaklanan bir konuşma yaptı.
Temmuz ayında teyzesiyle birlikte yaşamaya gönderilmeden önce Patricia’nın teyzesiyle ne tür bir ilişkileri olduğu net değildi, ancak Turner, annesinin Teksas’ta bir gözaltı merkezinde olduğunu yeni öğrenince Patricia’nın, annesinin ayrılmasından dolayı hâlâ üzgün olduğunu söyledi.
Turner, KIND Ekibi, Patricia’nın okula kaydolmasına ve temel sosyal hizmetlere erişmesine yardımcı olmaya çalışırken, diğer yandan içinde bulunduğu göçmenlik davası kapsamında çaresizce annesine kavuşmayı bekleyen Patricia’nın annesinin serbest bırakılması için yorulmadan çalışan Teksas’ dan bir avukatla sürekli temas halinde kaldı.
Hükümet yetkilileri, ertelenmiş tahliye için hiçbir zaman özel bir neden bulunmadığını” söylerken, çeşitli noktalarda, çocuğunu ebeveyni ile yeniden bir araya getirme yükümlülüğü hissettiklerini belirttiler.
Turner, çocuğun annesinin yüzlerce kilometre uzaklıktaki bir Göçmenlik ve Gümrük Uygulama (ICE) tesisinde çocuğunu özlerken, çocuğun tanıdığı veya hiç tanımadığı biriyle yeniden bir araya gelmesinin önemli olmadığını söyledi.
Honduraslı bir sığınmacı olan Dunia, 5 yaşındaki oğlu Wilman ile Brownsville, Texas’ta yeniden bir araya geldi. (Fotoğraf: Loren Elliott/Reuters)
